Ντερβίς Αλή Καβάζογλου – ένα άλλο μνημόσυνο

Ο Ντερβίς Καβάζογλου δεν ήθελε να γίνει ήρωας. Είχε ένα όνειρο: να ζήσει σ’ ένα ειρηνικό κόσμο, σε μια χώρα όπου οι άνθρωποι δεν θα αλληλοσκοτώνονταν. Ένα τέτοιο κόσμο ήθελε να οικοδομήσει και να δημιουργήσει οικογένεια. Δεν έθετε προτεραιότητες, τα ήθελε όλα ταυτόχρονα να συμβούν. Γι’ αυτό και ερωτεύθηκε. Ονειρευόταν να έχει στην αγκαλιά του ένα ξανθό αγόρι: «Μαρία, τέτοιος θα είναι ο γιος μου», της είπε μια μέρα, δείχνοντας της μια κάρτα που είχε πάρει από μια κοπέλα από το εξωτερικό. Ύστερα πήγε γεμάτος ελπίδα στη συγκέντρωση στο Δάλι και διάβασε ένα εμπνευσμένο λόγο γιομάτο μηνύματα προς όλους τους συμπατριώτες του.

Δεν νομίζω ότι ήταν έτοιμοι να τον ακούσουν. Αλληθώριζαν  άλλοι προς βορρά και άλλοι προς δυσμάς. Στ’ αυτιά τους άκουγαν εμβατήρια πολεμικά και  όχι αγγέλων να ψάλλουν «το επί γης ειρήνη». «Αγαπητά μου αδέλφια, -τους έλεγε με την ουράνια φωνή του-, η κοινότητα μας θέλει να έχει δικαίωμα λόγου και ελέγχου μέσα στην πατρίδα μας. Αυτό είναι ένα δημοκρατικό δικαίωμα της κοινότητας μας…». Οι πάντες είχαν κουφαθεί, είχαν εθιστεί στην βρύση των απόνερων του εθνικισμού. Το ψέμα, οι παραισθήσεις από το «όπιο του λαού», τα συνθήματα γραμμένα σε πλακάτ και τοποθετημένα σε εξώστες στους οποίους έψαλλαν τη «νέα παλιγγενεσία», τα λόγια του Ντερβίς κουδούνιζαν σαν παραφωνία στα εθνικά εμβατήρια των λατρεμένων ηγετών.

Μοναχός κρατώντας το δικαίωμα του λόγου και της ελεύθερης σκέψης υπό μάλης, με τα μαλλιά του να ανεμίζουν στον άνεμο που θα έφερνε το νέο αισιόδοξο μήνυμα, δρασκελώντας την πεδιάδα της Μεσαορίας, τα βουνά του Τροόδους και του Πενταδακτύλου  σαν ένας νέος Γκιαούρ Ιμάμης(1) απαιτεί την ανεξαρτησία της μικρής του Πατρίδας, προσπαθώντας να ενώσει όλους τους κατοίκους, ανεξάρτητα από τη γλώσσα που μιλούν και σε ποιο Θεό πιστεύουν. «Αυτό το λουλούδι που έχουμε πρέπει να το διαφυλάξουμε, να το ποτίζουμε, να του σκαλίζουμε το χώμα, να δώσει καρπούς, γλυκούς καρπούς, να τους γευόμαστε και να ευφραίνεται η ζωή η δική μας και των παιδιών μας». Λόγια γάργαρα, κρυστάλλινα, λόγια σοφά,
Αριστοτελικά, λόγια του Γιασιάρ Κεμάλ(2) και επιστολές του Ναμίκ Κεμάλ(3). «Κείνοι που δεν θέλουν να κλείνουν τα μάτια τους στο φως της πραγματικότητας, κείνοι που δεν έχασαν το ανθρώπινο αίσθημα, κείνοι που δεν μαύρισε το διαμάντι της καρδιάς τους έχουν πολλά να πουν για τις αναμνήσεις της ζωής τους, αναμνήσεις που σχετίζονται με την ειρηνική και την αδελφική συμβίωση των Ελλήνων και των Τούρκων του νησιού μας». 

Κανείς δεν τον άκουγε, κανείς δεν πρόσεχε τα λόγια του, τα έπαιρνε ο άνεμος και τα μετέτρεπε σε μια αδιαφανή σκόνη. Παρέμεναν σύντροφοί του αλλά και εχθροί του εγκλωβισμένοι στα πάθη τους, προσπαθούσαν να ικανοποιήσουν τις εθνικιστικές τους παρορμήσεις, τυφλωμένοι από μίσος ενάντια στη εθνική διαφορετικότητα. Ούτε θρόισμα δέντρων ακουγόταν, «το δέντρο της φιλίας κλονίστηκε, ίσως οι κλώνοι και τα φύλλα του να έγειραν να πέσουν» λέει στην απολογία του ως Σωκράτης, λίγο πριν του ποτίσουν το κώνειο. Οι φίλοι του λιγοστοί, απομονωμένος στο σπίτι που διέμενε, δραπέτευε απ’ αυτό για να κάμει το όνειρο πράξη. Και εκεί, λίγο έξω απ’ το Πυρόι, μια μέρα της οργιώδους αναγέννησης που έφερνε η Άνοιξη του 1965, πέρασε στο πάνθεο των νεκρών προκαλώντας με την «άτοπη» συμπεριφορά του εκείνους που είχαν αναλάβει την «προστασία του». Ένας άνθρωπος που επιλέγει να πεθάνει για να μη «γίνει μετανάστης», τη στιγμή που η κρατούσα ηθική του επιτρέπει να το αποφύγει και να ζήσει την οικογενειακή γαλήνη αποδεικνύει με τον πιο δραματικό τρόπο, ότι είχε κάτι πολύ σημαντικό να διδάξει. Η καλλιέργεια και η ακεραιότητα της ψυχής του, του δίνουν τη δυνατότητα  να ξεπεράσει το φόβο του θανάτου.  

Αυτός ήταν ο Ντερβίς Αλή Καβάζογλου, ο οποίος δεν αγωνίστηκε για μεγάλα ή μικρά αγάλματα ούτε έλαβε μέρος σε πολιτικές αντεγκλήσεις και διαπλοκές, αλλά ακέραιος όπως τον παρέδωσε η μητέρα του στην κοινωνία, έτσι και έφυγε. Ένας απλός και ταπεινός αλλά αιώνιος ΠΟΛΙΤΗΣ της ενωμένης Κύπρου.

1. Γκιαούρ Ιμάμης, ήταν ιμάμης από την Τριμιθούσα της Πάφου. Επαναστάτης που κάτω από το λάβαρό του ενώθηκαν χριστιανοί και μουσουλμάνοι. Ο Αρχιεπίσκοπος ζήτησε από το σουλτάνο να στείλει στρατεύματα, των οποίων ευλόγησε τα όπλα τους. Συνελήφθη και αποκεφαλίστηκε.

2. Γιασάρ Κεμάλ, συγγραφέας, φυλακίστηκε, του αφαιρέθηκαν τα πολιτικά του δικαιώματα για τις θέσεις που διατύπωνε στα άρθρα του. Του απαγορεύθηκε να αρθρογραφεί. Κούρδος στη καταγωγή, αγωνίστηκε για την κουρδική του ταυτότητα.

3. Ναμίκ Κεμάλ, έζησε στην περίοδο του διαφωτισμού, από την οποία επηρεάστηκε. Έγραψε 13 επιστολές στο Σουλτάνο απαιτώντας εκδημοκρατισμό της Οθωμανικής αυτοκρατορίας. Εκτοπίστηκε στη Κύπρο και φυλακίστηκε στην Αμμόχωστο. Θεατρικός συγγραφέας και ποιητής.

Σφημ. ΠΟΛΙΤΗΣ 9/4/2015