31 Μαρ 2013

Οι Κύπριοι ήταν ανέτοιμοι για την δημιουργία δικού τους κράτους


Με την ευκαιρία της 1ης του Απρίλη

    Μετά από τον ένοπλο αγώνα των ελληνοκυπρίων και την κατάληξη του σε  συμβιβασμό ανάμεσα στις κοινότητες εξαιτίας του πολιτικού αδιεξόδου και της άμεσης απειλής για διχοτόμηση, δόθηκε στους Κυπρίους το δικαίωμα της δημιουργίας δικού τους κράτους. Θεωρώ, ότι τα τρία κράτη που συμφώνησαν για την παραχώρηση ανεξαρτησίας, βιάστηκαν στην απόφαση τους· θα έπρεπε να προετοιμάσουν τους Κυπρίους πρώτ’ απ’ όλα να αντιληφθούν τι σημαίνει ανεξαρτησία. Οι Κύπριοι ποτέ δεν ήθελαν ανεξαρτησία, δεν είχαν ποτέ πολιτικά προγράμματα με περιεχόμενο κοινωνικών αλλαγών και όραμα. Το κράτος γι’ αυτούς ήταν έννοια νεφελώδης και άπιαστη ιδέα στα μυαλά των Κυπρίων πολιτικών, που ποτέ δεν απασχόλησαν τη σκέψη τους με το πώς θα οικοδομήσουν κράτος. Για τους ελληνοκύπριους όλα κατέληγαν στην ένωση «κι’ ας τρώμεν πέτρες» και για τους τουρκοκύπριους το «για ταξίμ για ολούμ». Και στις δυο περιπτώσεις θάνατος, σκοτεινιά, φανατισμός και εκδίκηση. Η ανεξαρτησία χρειάζεται παιδεία, γιατί έχει να κάμει με τις τύχες ενός λαού. Χρειάζεται παιδεία διοίκησης, κατασκευής οράματος και κατασκευής πολιτών. Τέτοια παιδεία οι Κύπριοι δεν είχαν. Οι τρεις χώρες, η Βρετανία, η Τουρκία και η Ελλάδα, κράτη με μακρά ιστορία ανεξαρτησίας, με έμπειρους πολιτικούς θα έπρεπε να διακρίνουν αυτό το πρόβλημα και να δώσουν στη Βρετανία ή και μαζί μ’ αυτήν, για μια τουλάχιστον δοκιμαστική περίοδο, την ευκαιρία να εκπαιδευθούν οι Κύπριοι πώς να δομήσουν ένα κράτος, τις μορφές και μεθόδους διακυβέρνησης του. Να τους εκπαιδεύσει/σουν στην επίλυση των διαφορών τους, μέχρι που να αδυνατίσουν οι εθνικιστικές τους παρορμήσεις και να κυριαρχήσουν νηφάλιες και ορθολογιστικές σκέψεις και πολιτικές. Να υποχωρήσουν οι εθνικιστικές παρορμήσεις που είχαν κτυπήσει κόκκινο στην περίοδο 1955-1959.  Να τους εκπαιδεύσουν πώς να συνεργάζονται για το κοινό καλό. Θα έπρεπε να γνωρίζουν, ότι και η μια και η άλλη κοινότητα παρέμειναν για αιώνες αποκλεισμένες από το Ευρωπαϊκό γίγνεσθαι, από τα οράματα και τις αξίες που δημιούργησε ο διαφωτισμός και ότι στο νησί κυριαρχούσε η αμάθεια, η θρησκοληψία και η εκκλησία.
Η ανεξαρτησία για τους Κυπρίους θεωρήθηκε λάφυρο. Ένα λάφυρο που το διεκδικούσαν και οι δυο κοινότητες, με πιο έντονες τις απαιτήσεις της ηγεσίας ελληνοκυπριακής κοινότητας, επειδή αυτό το λάφυρο κατακτήθηκε με τον ένοπλο αγώνα της, όπως οι ίδια διατυμπάνιζε. Αυτή βέβαια η προσέγγιση των πολιτικών ηγετών δεν προοιώνιζε ευτυχισμένο μέλλον, αλλά προετοίμαζε ψυχολογικά τους Κυπρίους για ένα δεύτερο γύρο αντιπαράθεσης, αυτή τη φορά μεταξύ τους. Αυτό δεν άργησε να έρθει. Το πάθημα του 1959 δεν τους έγινε μάθημα, δεν κατέληξαν σε ορθά συμπεράσματα. Δυστυχώς οι εγγυήτριες δυνάμεις, αντί να βρουν τρόπους επιβολής αυτών που είχαν συμφωνήσει το 1959, να εκδιώξουν από την εξουσία αυτούς που ήθελαν  την ανατροπή των συμφωνιών, επιδόθηκαν και οι ίδιες σ’ ένα αγώνα αντιπαράθεσης, υποχωρώντας στα εθνικιστικά κηρύγματα των εσωτερικών πολιτικών τους αντιπάλων. Οι δυο «μητέρες» μετέτρεψαν το κυπριακό σε εσωτερικό τους πρόβλημα. Μ’ αυτό τον τρόπο δόθηκε η ευκαιρία να μεταφερθεί το κυπριακό από πρόβλημα εφαρμογής μια συμφωνίας ανεξαρτησίας, στον ανταγωνισμό των δυο καλούμενων «μητέρων» και αργότερα των υπερδυνάμεων, με αποτέλεσμα τη διαιώνιση του. Η ελληνοκυπριακή ηγεσία που ουσιαστικά «έκλεψε» τη διεθνή αναγνώριση έπαιζε μεταξύ των συμφερόντων των υπερδυνάμεων, περπατώντας σε τεντωμένο σχοινί. Αυτή την περίοδο δημιουργήθηκε ο μικρομεγαλωτισμός των ελληνοκυπρίων που έμελλε να τους καταστρέψει – «έβγαλε ο λίμπουρας φτερά» λέει μια λαϊκή ρήση. Όταν το σχοινί κόπηκε, η Κύπρος μοιράστηκε στα δυο. Δυστυχώς οι ελληνοκύπριοι δεν αντιλήφθηκαν και δεν προβληματίστηκαν για το πώς φτάσαμε στο 1974. Τα έριξαν όλα τα λάθη στη χούντα, στην ΕΟΚΑ Β και τον διεθνή ιμπεριαλισμό και  οι ίδιοι καθάρισαν τη συνείδηση τους από ενοχές: «Φταίνε οι άλλοι».
Σήμερα η Κύπρος διέρχεται την πιο επώδυνη κρίση γιατί το λάφυρο εξανεμίστηκε από τα ελληνοκυπριακά λαμόγια. Γιατί εδώ και οχτώ χρόνια που η Κύπρος είναι στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η πολιτική ηγεσία δεν κατάλαβε το όραμα, τις αρχές και τις αξίες του Οργανισμού στον οποίο εντάχθηκε. Πολιτικά η ελληνοκυπριακή ηγεσία με το ένα πόδι είναι μέσα στην ΕΕ και με το άλλο ακολουθεί πολιτικές «αδεσμεύτων». Έπαιζε με άλλα λόγια το παιχνίδι του παρελθόντος, επειδή απολάμβανε τα καλά του εύκολου χρήματος. Στη δεκαετία του ’90 το ελληνοκυπριακό τμήμα του νησιού, είχε μετατραπεί σε ένα γιγαντιαίο πλυντήριο βρώμικου χρήματος, όσο κι’ αν κάποιοι το αρνούνται.
Ευτυχώς που αυτή η κυβέρνηση το αντιλήφθηκε και δεν συνέχισε να παραμένει εγκλωβισμένη στην άρνηση και στην παγίδα της απόρριψης που στήθηκε την περασμένη βδομάδα στη Βουλή από την ηγεσία της ΑΚΕΛικής αριστεράς και των εθνικιστών. Βγήκε και τράβηξε μπροστά, τόλμησε να υπογράψει το μνημόνιο με δικαίωμα να έχει μέλλον αυτός ο τόπος. Ελπίζω ο πρόεδρος όταν θα έρθει η ώρα που θα συζητείται η επανένωση της χώρας και της κοινωνίας της, να είναι πιο αποφασιστικός και να αποφύγει αυτό που έπαθε αυτές τις μέρες.

Ας είμαστε αισιόδοξοι!

ΠΟΛΙΤΗΣ  31/3/2013

1 σχόλιο:

Antonis είπε...

Κυριάκο, πολύ καλό το κείμενο σου. Άξιο προβληματισμού και αναστοχασμού, ιδιαίτερα για τη νέα γενιά των Κυπρίων.