6 Ιουλ 2011

Θρήσκοι στη λατρεία της πλεονεξίας

Ο τίτλος δεν αναφέρεται στο θρησκευτικό αίσθημα των πολιτών, αλλά στο χαρακτήρα των πολιτικών ηγετών της ελληνοκυπριακής και τουρκοκυπριακής κοινότητας. Η νοοτροπία, ο τρόπος σκέψης και οι ακολουθούμενες πρακτικές παρουσιάζονται να έχουν κοινά στοιχεία. Ένα από αυτά είναι, ότι γίνονται θρήσκοι στη λατρεία της πλεονεξίας ή και της μεγέθυνσης των απαιτήσεων τους, χαρακτηριστικό γνώρισμα των λαών της Ανατολής. Είναι αυτό που γενικά ονομάζεται από τους ευρωπαίους πολιτικούς «μαξιμαλισμός». Αυτός ο τρόπος σκέψης και συμπεριφοράς έχει γίνει αποδεκτός από την πλειοψηφία των μελών και των δυο κοινωνιών και δεν είναι τυχαίο, ότι το κυπριακό πρόβλημα εμφανίστηκε από τον προηγούμενο αιώνα και συνεχίζει να «βασανίζει» και τις δυο κοινότητες, όμως ούτε η μια ούτε και η άλλη κάθισαν να συζητήσουν στα σοβαρά τρόπους επίλυσης του προβλήματος που δημιούργησε συσσωρευμένα πολιτικά, οικονομικά και ψυχολογικά προβλήματα. Το ρήμα «βασανίζει» το θέτω σε εισαγωγικά, επειδή είμαι σε δίλημμα να ισχυριστώ με βεβαιότητα, ότι αποδίδει την πραγματικότητα, επειδή δεν είμαι βέβαιος ότι η πλειοψηφία των Κυπρίων βασανίζεται ή υποφέρει από την κατάσταση που επικρατεί. Στις προτεραιότητες που θέτουν και οι δυο κοινότητες το κυπριακό δε βρίσκεται στην πρώτη γραμμή. Και οι δυο πλευρές φαίνεται πως «έχουν και άλλες δουλειές να κάμουν» πέρα από αυτό το πρόβλημα.
Οι ηγεσίες των δυο κοινοτήτων διαχειρίζονται η κάθε μια από ένα κομμάτι του κυπριακού κράτους και από ότι φαίνεται αυτό ικανοποιεί όλους. Κάποιοι το λένε φωνακτά, όπως ο αρχιεπίσκοπος και οι παρατρεχάμενοι του. Η ελληνοκυπριακή κοινότητα έχει στα χέρια της την πολιτική εξουσία και τους θεσμούς ενός κρατικού μορφώματος, ενώ η άλλη κοινότητα κατέχει σημαντικό έδαφος και αναζητεί τρόπους να αναχθεί στο επίπεδο αναγνώρισης που βρίσκεται η άλλη πλευρά. Έτσι διαιωνίζεται το πρόβλημα, στολισμένο βέβαια με διάφορα πατριωτικά επίθετα, ανάλογα με την ηγεσία που τα εκφέρει. Μέσα από όλα αυτά τα επίθετα αναβλύζει η πλεονεξία της ηγεσίας της κάθε κοινότητας και οι ιθαγενείς κάτοικοι τα καταβροχθίζουν ως έτοιμη πνευματική τροφή, θεωρώντας ότι κατατροπώνουν τους ισχυρισμούς της άλλης ηγεσίας.
Παρακολούθησα τελευταία το ντοκιμαντέρ "SHARING AN ISLAND" όπου συναντιούνται τρεις ελληνοκύπριοι νέοι και τρεις τουρκοκύπριοι για πρώτη φορά και αναφέρονται στο κυπριακό πρόβλημα. Αυτό που ο θεατής προσλαμβάνει έντονα, είναι πόσο η κρατική εκδοχή των γεγονότων επηρεάζει τη σκέψη και τη συμπεριφορά των ανθρώπων και ειδικά των νέων. Όταν αναφέρονται στο κυπριακό, νομίζεις πως ακούς τους ελληνοκύπριους ηγέτες να βγάζουν πολιτικούς λόγους. Η επίσημη ιστορία που διδάσκεται μέχρι σήμερα στα σχολεία προκαθορίζει το βάθος του προβληματισμού των πολιτών και ειδικά των νέων. Στην επιφάνεια έρχεται μετασχηματισμένη σε «αρχές και αξίες» η προσπάθεια επιβολής της μιας άποψης πάνω στην άλλη. Η αναφορά σε αρχές και αξίες, όμως, υπογραμμίζουν ένα γεγονός: την μη ετοιμότητα του συμβιβασμού, την απαίτηση της αποδοχής των όρων που η μια ή η άλλη πλευρά υποβάλλει. Η πλειοψηφία της κοινωνίας αγνοεί, ότι οι «αρχές και οι αξίες» είναι αποτέλεσμα συμβιβασμών και δεν ήλθαν ως «μάννα εξ ουρανού». Η κάθε κοινωνία, ελληνοκυπριακή και τουρκοκυπριακή, φαίνεται να απολαμβάνει την προσπάθεια της ηγεσίας της για επιβολή. Θα το διατυπώσουμε με κάθε ειλικρίνεια: η επιβολή προέρχεται από την προσπάθεια εκδίκησης: η τουρκοκυπριακή κοινότητα απέτρεψε τον «προαιώνιο πόθο της ένωσης», που στην περίοδο της αποικιακής διακυβέρνησης είχε το απάνω χέρι. Τα γεγονότα του 1963 ήταν η έκφραση της εκδίκησης των ελληνοκυπρίων για την αποτυχία της εφαρμογής της «αρχής της αυτοδιάθεσης» τους. Τα γεγονότα του 1974 αποτέλεσαν την αντίστροφη εκδίκηση: δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που στα γεγονότα του 1974, τα στελέχη της ΤΜΤ κρατούσαν καταλόγους και αναζητούσαν συγκεκριμένα άτομα. Είναι καιρός οι κύπριοι ηγέτες να αφήσουν κατά μέρος το βεντετισμό, τη λατρεία των «αρχών και αξιών» και να αναζητήσουν μια σύντομη και περιεκτική ρύθμιση του προβλήματος το ταχύτερο δυνατόν. Μέσα σ’ αυτό το χρόνο. Χθες ήταν αργά πόσο μάλλον σήμερα. Ας αφήσουν κατά μέρος την αναφορά σε αξίες και αρχές, που αναδημιουργεί τις μαξιμαλιστικές τους απαιτήσεις και ας καθίσουν γύρω από ένα τραπέζι μέχρι που να βρουν τις αναγκαίες συμβιβαστικές φόρμουλες.

Δεν υπάρχουν σχόλια: