Σχόλια για την επίσκεψη Ντ. Μετβέγιεφ

Όλοι, λίγο ή πολύ έχουν εξιδανικεύσει την επίσκεψη υπερβάλλοντας για τα αποτελέσματα της. Ειδικά όσον αφορά το πρόβλημα που ταλανίζει τη χώρα μας και είναι αυτό που περισσότερο «καίει». Η ηγεσία του ΑΚΕΛ όπως είναι φυσικό, και το προεδρικό έχουν την άποψη, ότι η ρωσική πολιτική αποτελεί ένα κράμα ηθικών και πολιτικών αξιών, που δεν έχουν σχέση με τη γήινη πολιτική. Στο ΑΚΕΛ έχουν την πεποίθηση, ότι η Ρωσία πολιτεύεται με βάση τις ηθικές αξίες τηρώντας με ευλάβεια τους κανόνες του Διεθνούς Δικαίου και των Διεθνών Σχέσεων και δεν κοιτάζει τα δικά της συμφέροντα! Από τη στιγμή που κάποιος ισχυρισθεί, ότι υπάρχουν στο βάθος της ρωσικής πολιτικής ιδιοτελή κρατικά συμφέροντα, ο μύθος περί απόλυτων αρχών, περί ανιδιοτελούς υποστήριξης, αρχίζει να αποκτά άλλο χρώμα. Προβάλλουν ερωτήματα και αμφιβολίες. Εγώ είμαι ένας από εκείνους που πιστεύουν, ότι τα συμφέροντα, πολιτικά, οικονομικά και άλλα είναι αυτά, που στο τέλος προσδιορίζουν τη μορφή των σχέσεων των κρατών και την πολυπλοκότητά τους μέσα στο παγκόσμιο πολιτικό γίγνεσθαι. Έτσι με δίδαξε η σοβιετική σχολή του Διεθνούς Δικαίου και των Διεθνών Σχέσεων και πιστεύω, ότι είναι απόλυτα ορθή προσέγγιση. Δεν εξιδανικεύω τη ρωσική πολιτική, δεν την τοποθετώ πάνω από ιδιοτελή συμφέροντα. Με βάση αυτές τις αρχές, έχω υποβάλει στο εαυτό μου ερωτήματα, τα οποία θεωρώ, ότι δυνατόν να απασχολούν ευρύτερες κοινωνικές ομάδες.
Α) Την ίδια μέρα της άφιξης του στην Κύπρο, ο Πρόεδρος της Ρωσίας δημοσίευσε άρθρο στον «Φιλελεύθερο». Από διπλωματικής άποψης αυτό μπορεί να συμβεί, επειδή ο προσκεκλημένος θέλει να εκφράσει εκ των προτέρων τις ευχαριστίες του προς το λαό της χώρας που τον υποδέχεται. Στη συγκεκριμένη περίπτωση εγείρεται το ερώτημα: «γιατί στο Φιλελεύθερο»; Είναι γνωστό, ότι ο «Φιλελεύθερος» αντιπολιτεύεται τον κ. Δ. Χριστόφια από ακραίες εθνικιστικές επάλξεις. Τότε γιατί αυτή η επιλογή του κ. Δ. Μετβέγιεφ; Δεν συνιστά διπλωματικό ατόπημα για να μη πω σκάνδαλο, να σε προσκαλεί ο Πρόεδρος μιας χώρας και συ ο προσκεκλημένος του να δημοσιεύεις άρθρο σε εφημερίδα που του ασκεί την πιο σκληρή αντιπολίτευση; Μήπως υπάρχει πολιτική σκοπιμότητα; Δεν πρόκειται να λάβουμε απάντηση σ’ αυτό το ερώτημα, ούτε η πρεσβεία της Ρωσίας θα δικαιολογήσει το ατόπημα του Πρόεδρου της. Δεν αναφέρομαι στο περιεχόμενο του άρθρου, αλλά σχολιάζω την ίδια την πράξη. Β) Γνωρίζοντας τη ρωσική πολιτική σ’ αυτά τα θέματα, πιστεύω, ότι ο Ρώσος Πρόεδρος δεν θα προέβαινε σ’ αυτή την πολική ενέργεια χωρίς τη συγκατάθεση του Προέδρου της χώρας μας. Αυτό είναι πολύ ανησυχητικό. Δεικνύει πολιτικούς προσανατολισμούς και πολιτικά παιχνίδια εκμετάλλευσης της επίσκεψης, από μέρους της κυπριακής προεδρίας, ενός ψηλού προσκεκλημένου, στη συγκεκριμένη περίπτωση, του Προέδρου μιας υπερδύναμης, για αλλότριους σκοπούς. Γ) Να υποθέσω, ότι ο Ρώσος Πρόεδρος διαφωτίστηκε πλήρως για το κυπριακό, ακούοντας τις απόψεις του Προέδρου της Βουλής και του Αρχιεπισκόπου. Είθισται, όμως, οι υψηλοί επισκέπτες σε μια χώρα, να συναντώνται με όλο το φάσμα των πολιτικών της χώρας που επισκέπτονται και όχι μόνο με Πρόεδρο της χώρας. Καλώς ο κ. Μεντέγιεφ επισκέφθηκε και τον Πρόεδρο του νομοθετικού σώματος. Αλλά γιατί επισκέφθηκε τον Αρχιεπίσκοπο, ο οποίος δεν είναι ούτε θεσμικό όργανο, ούτε πολιτικός, αλλά θρησκευτικός ηγέτης; Εφόσον, ως χριστιανός που είναι ο κ. Ντ. Μετβέγιεφ, ήθελε να φιλήσει το χέρι του Αρχιεπισκόπου, μπορούσε να το κάνει, χωρίς να παραγνωρίζει τους υπόλοιπους αρχηγούς των κομμάτων ή τουλάχιστον τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Η κυπριακή Προεδρία κατά τον καταρτισμό του προγράμματος επίσκεψης του κ. Μετβέγιεφ θα έπρεπε να εισηγηθεί, τουλάχιστον, την συνάντηση Ντ. Μετβέγιεφ-Ν. Αναστασιάδη. Ο κ. Δ. Χριστόφιας θα έπρεπε να ενεργήσει ως πραγματικός Πρόεδρος της χώρας και όχι ως κομματάρχης. Θεωρώ, όμως, ότι και η ρωσική πλευρά θα έπρεπε να αντιδράσει. Δυστυχώς όμως, απέχουμε πολύ από το επίπεδο του ευρωπαϊκού πολιτικού πολιτισμού. Δ) Όσον αφορά την πολιτική που διατύπωσε ο κ. Μετβέγιεφ για το κυπριακό, οι θέσεις του δεν διαφέρουν και πολύ από τις απόψεις που εκφράζονται από στελέχη του ΑΚΕΛ στις κομματικές τους ομάδες. Λυπάμαι πάρα πολύ που εκφέρω τέτοιο λόγο, με αυτό τον μη διπλωματικό τρόπο, αλλά αυτά που είπε ο κ. Μετβέγιεφ τα έχουμε εμπεδώσει από τη συνεχή επανάληψη τους από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, -μια επανάληψη που δεν βοήθησε τους Κυπρίους να δουν φως στην άκρη της σήραγγας. Διερωτώμαι αν υπάρχει κάποια άλλη πολιτική ατζέντα ανάμεσα στους δυο Προέδρους. Ο κ. Μετβέγιεφ είπε να συνεχιστεί ο διάλογος ανάμεσα στον κ. Χριστόφια και τον κ. Έρογλου, ως εκπρόσωποι των Κυπρίων και είθε να βρεθεί, αν βρεθεί λύση σε μια τέτοια διαδικασία. Έτσι θα νομιμοποιηθεί διεθνώς και η ιδιοκτησία της λύσης! Δεν μίλησε ως αρχηγός κράτους, που είναι μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, που ενδιαφέρεται για την ρύθμιση των διεθνών διαφορών και που στην ατζέντα του ΟΗΕ το κυπριακό βρίσκεται εδώ και τέσσερεις δεκαετίες. Το κυπριακό είναι μεγαλύτερο σε ηλικία από τον ίδιο, αν αρχίσουμε τη μέτρηση από το 1963.
Η λέξη «αμήν» λέγεται και στα ρωσικά, θα την καταλαβαίναμε χωρίς μετάφραση. Ίσως ο κ. Μετβέγιεφ θα έπρεπε να τη χρησιμοποιήσει στο τέλος των ομιλιών του, όταν αναφερόταν στο κυπριακό, στον ιδιοκτήτη των διαπραγματεύσεων και την μελλοντική του λύση.

Κυριάκος Τζιαμπάζης
Εφημερίδα ΠΟΛΙΤΗΣ 12/10/2010